Alles over…prei!
Bij mij staat er iedere dag eentje op het menu. Ik stoom het kort mee met al mijn andere verse groente. Het is heerlijk, gezond en veelzijdig. Prei heeft erg veel voordelen voor mens, dier en milieu. Het bevat erg veel vitaminen en mineralen., en de klimaatbelasting van prei is zeer laag. Alles over een ondergewaardeerde en als vanzelfsprekend genomen groente !!!
WAT IS PREI?
Prei is een groente. Het behoort tot de lookfamilie en is daarmee verwant aan de ui en de knoflook. Er zijn twee soorten prei:
– winterprei
– zomerprei
Winterprei is dikker, en steviger dan zomerprei. Alhoewel prei het gehele jaar door verkrijgbaar is, heeft het ook zijn seizoen, en dat is de herfst en de winter. In Mei en Juni is de aanvoer veel beperkter Deze prei heeft wekenlang in een koelcel gelegen, of is afkomstig uit het buitenland ( Marokko en Spanje) De teelt van prei gebeurt buiten in de volle grond, en dus niet uit de kas. Omdat prei voornamelijk uit Nederland komt is de klimaatbelasting van prei laag. Milieu Centraal heeft op de website een groente en fruit kalender waarop je kunt aflezen hoeveel energie het heeft gekost om een product in een bepaald seizoen in de winkel te krijgen. Prei wordt bespoten. Het is beschikbaar onder biologische en milieukeur-teelt.
GEZOND?
Prei is familie van de ui en de knoflook, beiden zeer gezonde knolletjes. In prei zit een handjevol vitaminen en mineralen in niet noemenswaardige hoge concentraties. Prei moet het dan ook niet hebben van vitaminen en mineralen, maar van de aanwezige flavonoïden. ( te weten kaempherol ) Deze bevinden zich voornamelijk in het groene gedeelte van de prei, Deze stof is bijzonder heilzaam bij vele ziekten zoals kanker en cardiovasculaire aandoeningen. Daarnaast werkt kaempferol remmend op schimmels en ontstekingen. Een andere stof die we, net als in ui en knoflook, tegenkomen in prei is allicine. Dit is een zwavelverbinding die krachtig werkt tegen bacteriën, virussen en schimmels. Talloze onderzoeken wezen uit dat allicine een krachtige verbeteraar is van de lipidenstatus in het bloed. Met name de cholesterolspiegel regeert hier gunstig op. Prei is in staat om de triglyceriden status in de lever te verlagen. Prei heeft nog een bijzonder feitje. Het kan tot 16% van de vezel inuline bevatten. Hierdoor heeft prei een zeer gunstige invloed op de stoelgang, en op de darmflora.
KOPEN, BEREIDEN, BEWAREN
Prei is het gehele jaar door verkrijgbaar, maar de beste prei koop je in de herfst en de wintermaanden. Buiten deze seizoenen zijn de preien vaak van minder goede kwaliteit of komen ze niet uit Nederland. Prei wordt bespoten met bestrijdingsmiddelen. Volgens de laatste metingen behoort prei tot de zogenoemde “ clean fourteen” betreft groente. Dit betekent, dat prei in het rijtje staat van de veertien minst bespoten groentesoorten. Fijn. Wel moet er een kanttekening bij worden gezet: we spreken dan wel over de prei uit Nederland.
Een verse prei ziet er fris en stevig uit, voelt stevig aan en heeft donkergroen blad. Als de witte gedeelten slap en rimpelig aanvoelen en het blad goudgeel is verkleurd, zijn de preien niet vers meer. De preien die we in supermarkten kunnen kopen bevatten geen of weinig blad. Biologische prei ( in de biowinkel) bevat nog wel zijn blad. Alleen daarom is het al beter om biologische prei te kiezen, omdat in het blad de meeste voedingswaarden zitten. Bewaar prei niet in de koelkast, daar verliest hij zeer snel zijn voedingswaarden. Bewaar prei op een donkere, koele plek, bijvoorbeeld in een kelder of een donkere plek in de keuken. Je houdt prei zeker een week goed. Vergeeld blad kun je er eventueel af trekken.
Prei wordt in regel altijd gekookt. Maar je kunt het prima rauw eten. Omdat prei milder is dan zijn familie ( ui en knoflook) is prei rauw beter verteerbaar. Ui kan bijvoorbeeld last geven in de buikstreek, prei geeft over het algemeen geen klachten tijdens het verteren. Prei hoef je ook niet lang te koken. 10 minuten is lang genoeg. Rauw heeft prei best een heftige , overheersende smaak. Daar moet je van houden. Schotel je gasten liever geen rauwe prei op. Niet iedereen waardeert deze overheersende smaak.
WAT KUN JE ERMEE?
Je kunt beter vragen “ wat niet?” Want prei is één van de meest veelzijdigste groente ter wereld. Er is bijna geen enkel gerecht denkbaar waarin prei niet past. In Frankrijk zijn ze bijvoorbeeld gek op koude preisoep. Prei wordt ontzettend veel gebruikt als wok-groente. Daarnaast worden preien vaak in dunnen ringen gesneden om door talloze gerechten te verwerken. Preiringen worden vaak kort geblancheerd.
Prei is lekker in talloze gerechten. Soepen, salades, hoofdgerechten, ovenschotels, wok-gerechten, maar ook in baksels. Quiche en hartige prei-taarten zijn enorm populair. Zoek je wat inspiratie?
Koop liefst biologische prei in de biowinkel. Daar zit het groene blad nog aan.
Biologisch in de supermarkt is EN verpakt, EN bevat geen groen blad.
Hoi Monique bedankt voor het artikel. Ik begrijp dat je de hele prei kunt gebruiken? Ik gebruik altijd het witte gedeelte en het groene gaat weg. Ik begrijp nu dat dat juist het gezonde deel van de prei is.
Ik heb een groente tuin met prei, volledig biologisch geteeld. Nu zitten er sporen op van de mineervlieg, kun je na het wassen en koken de prei nog gewoon eten?
moet prei bovenaan afgesneden worden in november
om te dikken
Prei moet je niet koken maar wokken met een beetje olie zoals men in de Aziatische keuken doet, veel lekkerder, vind ik zelf….. groet Frank☼
Bij mijn AH is inderdaad soms iemand verkeerd bezig om al dat lekkere groen weg te gooien, maar meestal niet hoor, het groen zit er meestal volledig aan nog , alleen het is niet biologisch onbespoten enzo….
Ik heb alleen hele tijd geen lekkere prei gehad.zit de laatste jarenniet veel smaak aan
Soms zit er een bloemstengel in de prei. Kun je deze eten of soep van trekken?