Amandelen

Amandelen zijn één van de meest gegeten noten ter wereld. Ze zijn enorm lekker en veelzijdig, maar vooral ontzettend gezond. Er wordt ook erg veel van gemaakt, zoals amandelspijs, amandelmeel, amandelmelk en als garnering. Een gevulde koek of kano of gevuld speculaas is gewoonweg niet echt af zonder een hele blanke amandel. Wat zijn amandelen precies, en hoe gezond zijn ze?

WAT ZIJN AMANDELEN?

Amandelen zijn zaden van de vruchten van de amandelboom. De bomen komen we oorspronkelijk tegen in Zuid-Azië en het Midden-Oosten. Ze worden in Augustus geoogst. De buitenkant van de steenvrucht wordt dan gekraakt, en het vlies wordt verwijderd door de amandel kort te blancheren. Amandelen zijn ovaal van vorm. Ruim 80% van de amandelen is afkomstig uit Californië. Maar ook komen ze vrij vaak uit Spanje.

Er zijn twee soorten amandelen: zoete en bittere. Bittere amandelen bevatten ongeveer 3 % van het giftige blauwzuurglycoside amygdaline. Uit dit amygdaline  in bittere amandelen kan ongeveer 4-9 mg waterstofcyanide worden vrijgemaakt. Dit kennen we ook wel beter onder de naam blauwzuur. Dit goedje is niet zo gezond te noemen, sterker nog, het kan zeer gevaarlijke vormen aannemen voor de mens bij inname. Verschijnselen die kunnen optreden na het eten van bittere amandelen zijn o.a hoofdpijn, duizeligheid, ademhalingsstoornissen en spiersamentrekkingen wat zelfs kan leiden tot een plotselinge dood. Hoe bitterder de amandelen smaken, hoe giftiger deze zijn. De maximum hoeveelheid veilig te eten bittere amandelen is sterk afhankelijk van lichaamsgewicht: voor volwassenen ligt dit gemiddeld tussen de 5-10, voor kinderen ligt dit stukken lager. Gelukkig komt deze bittere amandel niet vaak voor in de schappen in de winkels maar ze zijn wel verkrijgbaar. Amygladine wordt nogal eens verward met andere benamingen als vitamine B17 en Laetrille. Amygdaline is zoals je eerder hebt kunnen lezen een natuurlijke stof die o.a uit bittere amandelen wordt gehaald. Laetrille is chemisch, en wordt gefabriceerd door scheikundige behandelingen van amygdaline. Laetrille en vitamine B17 zijn hetzelfde en betekent dus ook dat het geen vitamine betreft. Deze drie benamingen worden nogal eens in praktijk door elkaar gebruikt wat erg veel verwarring op kan leveren. Zoete amandelen bevatten daartegen vrijwel geen amygdaline en kunnen direct zo worden gegeten. Dit zijn ook de meest bekende en meest gebruikte amandelen.Blanke amandelen, zoals ze vaak worden genoemd, worden van hun vliesjes ontdaan door middel van blancheren en/of stomen.  We maken hier amandelspijs van en amandelmeel en gebruiken deze amandel ter decoratie, als schaafsel of als snack uit het vuistje. Bruine amandelen kun je ook zelf ontvellen, maar dat is nogal een werkje. Je overgiet de amandelen met kokend water en laat dit een paar minuten staan,vervolgens laat je ze ” schrikken” door ze te overgieten met koud water. Dan is het weer enkele minuten wachten voordat je ze afgiet. En dan pellen maar! Gemakkelijker is het om blanke biologische amandelen te kopen. Bruine amandelen worden ook wel rauwe amandelen genoemd. 

MEER DAN KNETTERGEZOND

Amandelen zijn echt ontzettend gezond. Als we een handje eten ( ongeveer 35 gram) krijgen we 20% van de ADH magnesium binnen en daarnaast 3,5 gram vezels, 5/6 gram eiwit, 14 gram vet waarvan 9 gram enkelvoudig onverzadigd vet, 37% van de ADH vitamine E, 32% van de ADH mangaan, en verder aardig wat koper, fosfor, en vitamine B2. Noten, en dus ook amandelen staan bekend om hun rijkheid aan vetten, en wordt daarom niet snel geadviseerd in diëten. Dit zou toch eens moeten veranderen, zeker in het geval van amandelen. 35 gram amandelen bevat zo’n 165 kcal, en 2,5 verteerbare koolhydraten. Belangrijk detail is dat ongeveer 15% van deze calorieën uit amandelen niet door het lichaam kan worden opgenomen omdat het vet te lastig is om te bereiken en is af te breken. 

Amandelen zijn de beste bronnen voor vitamine E, een groep vetoplosbare antioxidanten. Vele studies hebben een hoge inname van deze vitamine in verband gebracht met een verlaagd risico op kanker, hartziekte en de ziekte van Alzheimer. Amandelen zijn zeer rijk aan antioxidanten, en verlagen het LDL-niveau in het bloed. Het vel van de amandel is rijk aan polyphenol-antioxidanten waarvan uit directies is gebleken dat ze cholesterol kunnen verlagen Amandelen bevatten net als andere noten weinig koolhydraten maar erg veel vezels en eiwitten. Dit vergroot het verzadigingsgevoel waardoor je minder calorieën inneemt. 

Je kunt erg veel kanten op met amandelen. Naast roosteren en malen kun je ze ook prima uit het vuistje eten of door tal van gerechten verwerken. Naast veel mineralen bezit de amandel echter ook fytinezuur en oxaalzuur. Meer over fytinezuur en oxaalzuur kun je lezen door op de linkjes te klikken. Wat het vooral doet zijn mineralen aan zich binden waardoor deze minder goed worden opgenomen. Je kunt amandelen weken, maar vooralsnog zijn er nog geen indirecte wetenschappelijk onderbouwde resultaten ( ook niet van andere noten) bekend dat amandelen weken enig effect geeft. Door amandelen ongeveer 8-12 te laten weken in water en ze vervolgens langzaam weer te laten drogen, wordt de ontkieming van de zaad gestart. Een kiemende zaad begint een opgeslagen gedeelte van opgeslagen eiwitten ,koolhydraten ( zetmeel) en olie om te zetten in voedingsstoffen die de jonge spruit om wortels en scheuten laat groeien. De chemische samenstelling van het zaad zal ook veranderen. Hoewel niet bekend is of het vezelgehalte van geweekte amandelen verandert, is wel bekend dat de voedingsvezels in rauwe amandelen ervoor zorgen dat een deel van de vetzuren in amandelen niet wordt opgenomen in het het lichaam, maar wordt uitgescheiden. Daarom hebben mensen die veel noten eten ook meer vet in hun ontlasting. Wat ook kan helpen: eet bij het eten van rauwe noten ( amandelen) een stuk fruit die erg rijk is aan vitamine C of gebruik een eetlepel baobab poeder. Maar als je bijvoorbeeld per dag ook let op de rest van je inname aan fytinezuur houdende producten ( granen, peulvruchten) kun je best een handje rauwe amandelen eten.

RAUW, ONGEROOSTERD, GEBRAND, ONGEBRAND

Je kunt erg veel soorten amandelen kopen. Van biologisch tot rauw, van gebrand tot geroosterd. Je kunt zowel geroosterde als rauwe amandelen kopen. In smaak maakt het niet veel uit. Maar rauwe amandelen zijn gezonder dan geroosterde. Bij het roosteren staan de amandelen vrij aan hoge temperaturen, waardoor een deel van de gezonde vetten omgezet wordt in ongezonde vetten. Je kunt rauwe amandelen bij natuurvoedingswinkels kopen, maar ook gewoon in supermarkten ( Lidl, AH, Jumbo) Wil je toch graag een “ bite” kun je rauwe amandelen kort roosteren in een gietijzeren pan. 

Even opletten met amandelmeel

Goed. 😐

Deze kokos/amandelspread is zo gemaakt! KLIK HIER om naar het eenvoudige recept te gaan.

Wil je die moeite allemaal niet doen, dan kun je de kant-en-klare witte amandelpasta kopen van HORIZON. Ik vind deze pasta echt ontzettend lekker. Het bevat niets meer of minder dan biologische witte amandelen. De smaak is licht zoet en zeer romig.  Wil je deze witte amandelpasta bestellen ? KLIK HIER .Ik smeer het erg graag op de boterham / cracker / wafel, maar ik maak er ook veel ander lekkers mee. Zoals bijvoorbeeld pancake-taart!

Ook maken??

Krokante gesuikerde crackers

Deze crackers zijn echt om je vingers bij op te eten. Ze zijn gesuikerd met een laagje xylitol suiker met amandelpasta. Dit zorgt voor een zeer krokante bite, alsof je een biscuitje eet! Ik gebruik graag de zwarte rijst crackers van LE PAIN DES FLEURS. Dit zijn mijn absolute favoriete crackers, maar van dit merk zijn er nog vele andere heerlijke gezonde crackers verkrijgbaar. Bij puur & Fit kun je alle smaken vinden, KLIK HIER voor het overzicht. Uiteraard kun je ieder gewenste cracker gebruiken, maar de crackers van Le pain des fleurs zijn naast mega lekker en uniek ook nog eens knetter-gezond. Je kunt de crackers ” naturel” laten met enkel een laagje , maar ze ook extra lekker decoreren met  bijvoorbeeld  cacaonibs, kokossnippers, kokosrasp, amandelschaafsel enzovoort. Deze kun je erop strooien tijdens dat ze drogen, de laag is dan nog plakkerig. Een heerlijk en gezond tussendoortje! Wat heb je nodig en hoe maak je het ?

Zoals gezegd heb je crackers nodig. Daarnaast een pot wide amandelpasta en een zak biologische xylitol. Wil je meer lezen over xylitol? KLIK DAN HIER. Wil je de crackers decoreren, kun je bijvoorbeeld gebruiken :

• cacaonibs
• kokossnippers
• kokosrasp
• kasha
• amandelschaafsel
• gojibessen
• carob-poeder
• fijn gehakte nootjes
• macapoeder

Het maken is erg eenvoudig. Bekleed een bakplaat met bakpapier, dit is meest handig om de crackers goed te laten drogen. Gooi in een steelpan met dikke bodem circa 100 gram xylitol, en warm dit op middelhoog vuur onder voortdurend roeren op, tot de suiker vanzelf begint te smelten. Zodra alle suiker is opgelost in een transparante massa, voeg je twee grote eetlepels amandelpasta toe en roer je dit opnieuw goed door. Draai het vuur op de laagste stand en doop steeds een cracker in de hete massa, DUS PAS OP, het is heet! Leg de gedoopte crackers op de bakplaat en laat drogen. Op dit punt kun je ook de eventuele decoraties toevoegen. De laag wordt vrij snel hard, binnen 30 minuten is er al een harde laag. Wil je dus decoreren, doe dit meteen nadat je de crackers in de hete massa hebt gedoopt.