Energie drankjes…hoe naïef zijn we eigenlijk?
Jaren geleden zag ik dit bovenstaande fragment op televisie bij het programma “ de rekenkamer”. Alhoewel ik al veel over deze energiedrankjes heb geschreven, triggerde het mij om opnieuw eens zo’n drankje uit te lichten. Want hoe naïef en onnadenkend en “ een beetje dom” ( om het in Maxima taal te formuleren) volk zijn we eigenlijk? Als het zo klaar als een klontje suiker is dat die drankjes uit water en suiker bestaan?
IMAGO, STATUS, EN PLACEBO EFFECT
Ik deed enkele jaren geleden een klein zelf onderzoek naar het gebruik van energie drankjes onder scholieren. Daar schrok ik hevig van. De gemiddelde scholier drinkt twee tot wel vier blikjes per dag. Meisjes drinken gemiddeld één tot twee per dag. Jongens drinken soms wel vier blikjes of meer. De afvalbakken van een gemiddeld schoolplein zit volgeladen met lege ingedeukte blikjes energiedrankjes.
Tijdens mijn ondervraging onder de scholieren ontdekte ik, dat er vooral veel energiedrankjes worden gedronken omdat iedereen het drinkt. En omdat het lekker zoet is. En het hun energie geeft. Energiedrankjes zijn hot, hip and happening. Sta jij daar met een van thuis meegebrachte beker sap of andere drank, val je gigantisch uit de boot en dat wil je als opgroeiend puber niet.
Hoe groot die invloed is, werd duidelijk toen ik de puberzoon ( 13) van een kennis vroeg, of hij een leeg blikje red bull, gevuld met water en wat stevia druppels ( wat hij thuis veel drinkt) mee wilde nemen naar school. Het lipje lieten we erop, hij moest alleen zeer snel faken dat hij dat blikje opende. Dat lukte. Er werd niets gezegd of gekeken. Het was anders gezegd een gewoonlijk beeld. Wat er IN een blikje zit is niet belangrijk. Wat een puber in zijn of haar handen heeft wel. Daarom zijn de blikjes flitsend, stoer en prikkelend en zitten daar ( zie filmpje) ook de meeste kosten in.
Geeft zo’n drankje echt zoveel energie? Ja. Maar dat is veelal te danken aan de enorme hoeveelheden suikers. Niet aan al die supersonische stofjes. Uiteraard zitten er wel verschillen in dosering. Zo zijn er zogenaamde “ shots” waar bijvoorbeeld wel veel cafeïne in zit of taurine ( tot de ADH.) Maar vrijwel alle gangbare blikjes energiedrankjes zitten bomvol suiker, wat je die snelle “ rush” geeft. Dit wordt ervaren als een energie boost dankzij die super-stofjes. Zoals je in het filmpje duidelijk kunt zien, gaat het vaak om niet noemenswaardige hoeveelheden. En is het vooral de suiker die voor de snelle energie zorgt. Maar suiker zorgt niet alleen voor de snelle energie, het sloopt meteen veel in je lichaam. Niet te spreken over je gebit. Dit is helaas zeer onbekend onder jongeren, die deze drankjes als iets geheel onschuldigs zien en het daarom drinken alsof ze water drinken uit de kraan.
Waarom kan een blikje energiedrank zo goedkoop worden aangeboden? En waarom liggen de prijzen soms zo uiteen?
Een gemiddeld blikje energiedrank kost tussen de € 0,59 cent en € 1,70. Naast het merk ( red bull) betaal je voor dat flitsende blikje. In zowel red bull als de goedkopere energiedrankjes zitten zeer weinig procenten aan bijvoorbeeld taurine, cafeïne, inositol of glucoronolactone. Maar wel extreme hoeveelheden suiker. In een blikje ( 250 ml) red bull vinden we gemiddeld 35 gram suiker. Dat is idioot veel. De wereld gezondheidsorganisatie ( WHO) adviseert om maximaal 10% van je dagelijkse energiebehoefte uit vrije suikers te halen, dit zijn suikers die worden toegevoegd. Het WHO adviseert echter dat 5% nog beter zou zijn. Dat komt gemiddeld neer voor een kind tussen de vijf en vijftien jaar op 17-18 gram. Je begrijpt dat één blikje al ver over die grens gaat.
Een energiedrankje bestaat vrijwel altijd uit water en suiker. Met daaraan wat kleine hoeveelheden stofjes toegevoegd. In productie kost dit een fabrikant bijna niets. Daarom kan de uiteindelijke verkoopprijs ook laag blijven wat zeker voor scholieren aantrekkelijk is. De cirkel is rond.
Hierboven heb ik ook eens een voorbeeldje gemaakt, van wat er WERKELIJK in een blikje energiedrank zit. Uiteraard heb ik geen taurine inositol, cafeïne en glucoronolactone in mijn keukenkastjes op voorraad liggen en daarom heb ik wat andere poeders gebruikt om het voorbeeld te geven. Allereerst zien we 245 ml water. Daarnaast een drupje citroenzuur. In het bakje liggen de hoeveelheden aan die supersonische stofjes. En daarnaast 8 suikerklontjes. Ik heb de kleurstoffen, aroma en synthetisch toegevoegde vitaminen achterwege gelaten. Dit is letterlijk in beeld, wat er in zo’n blikje zit. Niet veel. En daarom lekker goedkoop. Zoals je ziet ( en ook in het filmpje is te zien) zijn de doseringen aan stofjes bijna te verwaarlozen. De suiker niet. Daar krijg je in één keer erg veel van binnen, wat zorgt voor de snelle energie.
In dit blikje vinden we bijvoorbeeld maar 0,032% aan glucoronolactone, 0,03% cafeïne, en taurine en inosotol waarbij de procenten niet eens worden genoemd. Wat betekent dat het gaat om spoortjes. Dit blikje bevat 28,5 gram suiker. Drie x raden waar jij die energiestoot van krijgt na het leegdrinken van dit blikje. In elk geval niet van die supersonische stofjes. Dit blikje kostte enkele jaren terug in de tijd dan ook maar € 0,39 eurocent, anno 2023 is dit merk niet meer verkrijgbaar in supermarkten. Helaas wil dit niets zeggen over de verkoop, sterker, het assortiment anno 2023 is bij één van de grootste supermarkt-ketens in Nederland alleen maar groter en groter geworden.
WAAROM WORDT HET NIET VERBODEN?
Tja……dat is inderdaad de grote vraag. Er zijn inmiddels genoeg onderbouwde bewijzen dat het de gezondheid flink kan schaden. En in sommige Europese landen zijn de energiedrankjes al verboden. Waarom volgt Nederland niet? Het blijft weer een gevecht met de voedselindustrie die hier vreselijk veel geld aan verdient. Same old story.
Ik zou ondertussen mijn ogen goed open houden, en lezen wat er WERKELIJK in deze blikjes zit. En wat voor gevolgen dit op langere termijn kan hebben. Je zult zeker de eerste jaren niets merkenb. Sterker, je zult je prima voelen. De hele wereld aankunnen, zolang je je tray energy drinks maar op voorraad hebt. Maar je zult hoe dan ook later de prijs gaan betalen. Letterlijk en figuurlijk, want ziektekosten rijzen de pan uit op dit moment en dan heb ik het maar niet over tandarts kosten. Want deze ellende sloopt vooral je gebit. Dit bericht uit 2016 liegt er niet om.
Door de zuuraanvallen ontstaat tand erosie. Dit zorgt ervoor dat de beschermende glazuurlagen van je tanden wegslijten en zelfs kan zorgen dat tanden en kiezen worden ” opgegeten”. Wat weg is komt ook nooit meer terug. En dat betekent dus fikse hoge tandarts kosten. Tandartsen hebben al langere tijd geleden de noodklok geluid, omdat zij dit soort gevallen vaak in hun praktijk tegenkomen. Zeker onder jongeren.
Het is dus een overweging waard, om eens goed na te denken eer je weer een voorraad energiedrankjes inslaat. Je kunt ook een kilo suiker kopen, en dit met water mengen en opdrinken. Het geeft vrijwel één zelfde effect als zo’n drankje met hulpstoffen. Laat je niet in de maling nemen en laat deze meuk alsjeblieft staan, als je gezondheid en de gezondheid van je gebit je lief is! Daar moet je tenslotte je leven lang mee doen!
Wat zijn al die gevolgen????
Wat ZIJN al die gevaren met gevolgen? Wel, dat is best een hele lijst. Het Voedingscentrum deed jaren geleden al eens een onderzoek bij 800 jongeren tussen de 11-18 jaar. Daaruit kwam naar voren dat maar liefst twee op de drie jongeren serieuze klachten ondervond. Dit ging voornamelijk om:
- hyperactiviteit
- moeilijk in slaap komen tot slapeloosheid
- na een ” high” van energie na het consumeren compleet instorten
- hartkloppingen
In Mei 2017 schreef ik dit artikel. In dit artikel heb ik de ingrediënten van een blikje energydrank letterlijk in beeld gebracht. Ik schreef ook over de stofjes die in energydrankjes worden gebruikt, waaronder cafeïne en taurine. Naast de bizarre hoeveelheden suiker zijn deze stofjes vaak de boosdoeners van tal van de volgende klachten:
- rusteloosheid, onrust, continu gejaagd gevoel hebben
- plotseling rillen en beven
- hartkloppingen
- suizende oren
- duizeligheid, in het ergste geval evenwichtstoornissen
- buikpijnen / buikklaschten
- Concentratieproblemen, verslechterde schoolprestaties.
- Gejaagdheid, (stress en/of angstig en paniekerig gevoel), motorische onrust.
- Vermoeidheid, chronisch slaaptekort en verminderde weerstand.
- Versnelde hartslag, hartkloppingen, suizende oren.
- Hoofdpijn, duizeligheid.
- Misselijkheid, maagpijn en darmproblemen.
- Bloedsuikerschommelingen en toename gewicht, wat op termijn de kans op diabetes vergroot.
- Tandbederf.
- Tekort aan vitamine B.
- Afhankelijkheid van cafeïne.
Dit artikel uit 2016 is een goed voorbeeld van de gevolgen op langere termijn. Net als met sigaretten, alcohol en overmatig suikergebruik zijn de gevolgen niet direct zichtbaar en voelbaar. Vooral jongeren kunnen hierdoor hun mogelijke twijfels volledig in de vriezer gooien en er helemaal niet meer naar omkijken. Hierdoor worden ook makkelijker grenzen overschreden. Als de voedselindustrie daar ook nog eens een schepje bovenop doet door met mooie stoere reclamecampagnes te komen, is het einde zoek.
De meeste fabrikanten claimen nogal wat. Onder andere, dat het drinken van energiedrankjes een positief effect hebben op de cognitieve prestaties ( ” red bull geeft je vleugels! ) maar uit diverse onderzoeken blijkt dat dit geen enkel effect geeft ( KLIK HIER ) Andere recente studies ( uit 2022 ) wezen uit dat de associaties tussen consumptie van energiedrankjes de aanwezigheid van ongunstige psychologische én fysieke symptomen bij adolescenten zij aangetoond. De lijst van aangetoonde wetenschappelijk bestudeerde bevindingen is oneindig, en de vraag blijft dan ook rondzingen WAAROM het nog geproduceerd en verkocht mag worden. Nou, ik weet het antwoord wel : geld. Want energiedrankjes leveren heel erg veel geld op, niet alleen de industrie, maar denk ook aan medische kosten die moeten worden gemaakt ten gevolge van het consumeren van energiedrankjes. Denk aan de hoge tandartsrekeningen.
KORTOM:
wees de verstandigste. En koop deze meuk niet, het is echt nergens goed voor. Kom je energie tekort ? Lees dan deze artikelen eend, die je op zijn minst op weg kunnen helpen :
DEZE 10 VOEDINGSMIDDELEN GEVEN JE ENERGIE!
De jongere kinderen zwijmelen bij AA sportdrank. Van hetzelfde laken een pak?!
Gewoon op het etiket kijken naar wat er in zit en dit ook je kinderen leren.
nee hoor gewoon lekker doorzuipen woowoo!!!!!!!!1