Alle ins and outs over….NOTEN!

Afgelopen jaren zijn noten enorm populair geworden. Natuurlijk eten we al decennia’s lang noten, maar nog nooit eerder waren ze zo vreselijk in trek. Dit is te danken aan de gezonde trends van afgelopen jaren. Er wordt overal verteld, dat noten knetter-gezond zijn. En dat is terecht, maar toch zijn er wat kanttekeningen. Want de ene noot is de andere niet. Zo speelt de bewerkingen en bereidingen van noten een zeer cruciale rol of een noot wel of niet een gezonde aanvulling is op onze gezondheid. In dit artikel alles over noten. Hoe herken je goede en gezonde noten? Welke zijn er? Waar zijn ze goed voor? Zijn er ook nadelige kanten aan het eten van noten? 

WELKE ZIJN ER ZOAL?

Er zijn ontzettend veel eetbare noten. Loop maar eens een notenbar binnen of langs een notenkraam op de markt en je zult moeite hebben om te kiezen. Hieronder heb ik de meest populairste noten ( en pinda`!) op een rij gezet. Door op de linkjes te klikken kom je bij de achtergrondinformatie:

– Walnoten

– pecannoten

– macadamia noten

– cashew noten

– paranoten

– pinda’s

– pistachenoten

– hazelnoten

– amandelen

Naast de vele soorten zijn er ook nog verschillende bereidingswijzen , waar je uit kunt kiezen. Zoals gezouten of ongezouten, gebrand of ongebrand, geroosterd of ingeroosterd, gesuikerd of ongesuikerd. Al deze bereidingsmethoden zijn van grote invloed op de voedingswaarden van een noot. Daarnaast valt er te kiezen uit een biologische variant of een niet-biologische variant. 

GEZONDE NOTEN KIEZEN

Iedere bereiding onttrekt voedingswaarden. Eet je graag noten vanwege de gezonde effecten, dan moet je op de volgende punten letten bij aankoop:

– kies ONGEBRANDE noten. 

– kies ONGEROOSTERDE noten

– kies ONGEZOUTEN noten

– kies BIOLOGISCHE noten

– kies noten van een aanwijsbare hoge KWALITEIT

– kies VERSE noten

– kies ONGESUIKERDE noten.

Je scoort het beste in de biowinkel. Daar vind je meest onbewerkte noten, sommige biowinkels hebben zelfs een doe-het-zelf notenbar waar je zelf je verse noten af kunt wegen. Gebruik al je zintuigen. Zien de noten er vers en fris uit? Als ze dof en ranzig zijn laat ze dan liggen. Je kunt tegenwoordig in supermarkten terecht voor ongebrande, ongezouten en ingeroosterde “ rauwe” noten. Deze zijn niet biologisch en daardoor niet vrij van bestrijdingsmiddelen. Ze zijn iets goedkoper dan in een speciaalzaak of biowinkel. De noten die vers verkrijgbaar zijn bij notenbars en kramen zijn ook niet biologisch tenzij dit staat vermeld. Ook is de hygiëne bij notenkramen vaak belabberd, let goed op de omgeving. 

HOEVEEL NOTEN MOGEN WE PER DAG ETEN?

De aanbevolen hoeveelheid noten, die het Voedingscentrum ons adviseert ligt op zo’n 25-30 gram per dag. Dat is een hand vol. Dit is richtlijnig opgesteld. Ben je bijvoorbeeld vegetariër en/of veganist, dan kun je gerust ietsje meer poer dag eten. Toch is het geen goed idee om “ los” te gaan met noten, want ze zijn ook weer niet onbeperkt eetbaar. Noten zijn rijk aan gezonde vetten. Linksom of rechtsom blijven noten dus wel rijk aan vet. Als je op je gewicht wilt letten, kun je het beste dat aanbevolen handje noten aanhouden. Hou daarnaast rekening met de verdere inname van vetten op een dag.  Het Vlaamse Voedingscentrum waarschuwde onlangs om niet teveel noten per dag te consumeren. Zij waarschuwen voor het vrij hoge vet-gehalte in noten, en dat je de noten niet onbeperkt kunt eten. Zij zijn van mening dat het dagelijks eten van 30 gram ongezouten noten cardiovasculaire voordelen kan bieden voor ons, maar raadt aan niet méér dan 30 gram per dag te eten. 

MAAK EEN NOTENMIX!

Om het meeste uit noten te halen, kun je noten het beste mixen. Iedere noot heeft zo zijn specifieke gezonde voordelen. Zo heeft de paranoot enorm veel selenium in huis, heeft de amandel erg veel vitamine E in huis, walnoten bevatten erg veel antioxidanten, en zitten pecannoten bomvol B-vitaminen. Als we enkel paranoten zouden eten kunnen we een teveel aan selenium binnen krijgen wat gevolgen heeft op de gezondheid in plaats van voordeel. Door alle noten te mixen, en daarvan dagelijks een handje te consumeren, krijg je van alle gezonde voordelen van de noten wat binnen wat de boel perfect in balans houdt. Ik vul telkens een grote bus met verschillende noten, en eet daar iedere dag een handje van. Naast dat het erg goed is voor de gezondheid is het ook nog eens ontzettend lekker, want je proeft veel verschillende smaak-noten. 

NOTEN, GEZOND, MAAR NIET DUURZAMER

Noten worden vaak gezien als een goede vleesvervanger. Noten bevatten inderdaad aardig wat bronnen, zoals eiwitten en ijzer. De meesten bevatten alleen geen vitamine B12. Dit zou je aan moeten vullen met een supplement. Helaas zijn noten niet erg duurzaam. Qua waterverbruik is vlees zelfs duurzamer dan noten. Noten komen bovendien uit het buitenland. Wil je meer lezen over veganisme en vegetarisme? Klik hier. 

HOE ZIT DIT BIOLOGISCH?

Velen vragen zich af, of het nu werkelijk zoveel verschil maakt of je nu biologische noten inkoopt of niet-biologisch. Niet-biologische zijn al duur, biologische noten kunnen soms echt ski-high zijn in verkoopprijzen. Hoewel de gepelde noot of zaad  natuurlijk beschermd wordt door een schil of vrucht, worden niet-biologische noten net zo behandeld met synthetische chemicaliën als andere niet-biologische gewassen. Dit betekent, dat deze chemicaliën / bestrijdingsmiddelen ook tot diep in de kern doordringen. Dit ontloop je bij biologische alternatieven. Daarnaast weten we inmiddels allemaal zo’n beetje hoe triest het is gesteld met de bodem waar heel veel gewassen op groeien. Op dat gebied valt veel winst te behalen, als je kiest voor biologisch. Denk bijvoorbeeld aan de langdurige bodem- en grondwatervervuiling bij de teelt van niet-biologische gewassen. Zo hebben biologische noten een watervoetafdruk die minstens 20 procent lager ligt dan bij  niet-biologische varianten. Het is daarom de betere keuze, voor jezelf en voor het milieu. Je herkent biologische noten d.m.v het groene bekende biologische keurmerk. Maar toch moet je je hierop niet meteen blind staren, veel ” biologische” noten kunnen toch nog zijn bewerkt.  Verzeker jezelf altijd van een betrouwbare afkomst. Biologische noten die je bijvoorbeeld koopt  bij een ( markt) kraam kunnen zeer onbetrouwbaar zijn. Vraag gerust naar de afkomst en de bewijsstukken bij een fabrikant / leverancier. Als dit in goede orde gebeurt, zal deze nooit iets te verbergen hebben.

WAAROM ZIJN NOTEN TOCH ZO DUUR?

Ik denk, dat iedereen het wel eens is, dat noten soms schrikbarend duur zijn. Sommige noot-soorten zijn echt stik-duur te noemen, zoals de pecannoot. Als je biologische noten en pinda’s wilt kopen moet je daar wel steeds even voor sparen. Bijna 10 euro voor een pondje pecannoten is geen rariteit. Waarom zijn noten toch zo vreselijk duur? Wel, dat ligt aan een aantal factoren:

– NOTEN ZIJN ARBEIDSINTENSIEF. Ze moeten bijvoorbeeld worden gekraakt, geroosterd, gezouten en sommige noten moeten van hun vliezen worden ontdaan. Dit kost erg veel werk.

– ZEER KLEINE OPBRENGST. De opbrengst per hectare is zeer klein,. Bovendien kunnen weersomstandigheden de oogst compleet vernielen waardoor per jaar een oogst groter of kleiner is. Dit wordt ook in de uiteindelijke verkoopprijs door gerekend.

– SNEL BEDERF. Zoals je weet komen noten uit het buitenland. Ze zijn snel bederfelijk, en moeten daarom continu gekoeld worden bewaard. Dit maakt de bederfelijkheid in andere landen lastiger omdat daar lang niet zoveel voorzieningen aanwezig zijn. Ook dit wordt door berekend in de verkoopprijzen.

– SLECHTE PRODUCTIE. Noten zijn geen massa-producties. Ze geven pas na drie/vier jaar een productie. Gevolg is dat de producties niet, zoals in een fabriek, kunne worden opgevoerd. En zijn noten eigenlijk een beetje luxe.

– DE NOTENCONSUMPTIE STIJGT OVERAL TER WERELD. Niet alleen wij zijn meer noten gaan eten, ook Chinezen hebben de smaak te pakken en zijn afgelopen jaren explosief meer noten gaan consumeren. Dit vermindert de stroom naar Europa waardoor de prijzen ook worden opgevoerd,.

Biologisch is twee keer zo duur. Waarom is dat? Wel, om te beginnen worden er geen bestrijdingsmiddelen gebruikt en is de teelt duurzamer/anders en gecontroleerder. dit alles kost naast meer geld en investering ook veel minder productie. De opbrengst is beduidend minder. Als klant betalen wij daaraan mee. 

HOE GEBRUIK JE NOTEN?

Noten kunnen altijd en overal, omdat ze zo uit het vuistje zijn te eten. Daarom kunnen ze perfect als snack, tussendoortje of als onderdeel bij een hoofdmaaltijd. Je kunt noten zelf roosteren, dit geeft de noot minder voedingswaarden maar meer smaak. Daarnaast kun je ze ook zelf zouten met keltisch zeezout. Noten kun je ook toevoegen aan salades, smoothies en aan desserts. Je kunt er ook meel van maken. Let wel op, dat je de noten niet te lang fijn laat vermalen, anders verkrijg je een pasta. Wat uiteraard ook super-lekker is ! Notenpasta kun je lekker smeren op brood, crackers, wafels en door toetjes mengen. Je kunt noten ook fijn hakken, en ter garnering gebruiken over/in/op taart, gebak cake en koek. 

Maak voortaan ook zelf je gezonde pindakaas, bekijk mijn filmpje:

Waar koop ik mijn noten het beste?

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, zou de beste keuze biologische varianten zijn. Dit is prijzig, maar anderzijds zijn noten ook luxe. En moet je deze sowieso met mate consumeren om van alle gezonde voordelen te kunnen profiteren. Zie het dan ook meer als een verwennerij en delicatesse. Als je op deze manier met noten omgaat, zullen ze ook niet zo heel erg prijzig zijn, want je koopt tenslotte niet dagelijks noten. Ik kan trouwens ook veel meer  ECHT genieten van een klein handje noten per dag. Dat zijn er bij mij ongeveer 5-10 per dag, afhankelijk van de soort. Op deze manier hou je het voor iedereen leuk, of nu ja….behalve voor de fabrikanten die graag willen dat jij hun niet-biologische noten met zakken tegelijk inkoopt 😉

Er zijn heel veel ” cowboys” op de markt, ook in de wereld van biologische noten. Het aanbod wordt dankzij de enorme vraag steeds groter. On line en in fysieke winkels kun je bijna bij alle noten-shops terecht voor biologische alternatieven, maar ook op markten vinden we steeds meer biologisch aanbod naast de niet-biologische. Dit ligt meestal vrolijk uitgestald naast de niet-biologische wat bij mij mijn nekharen al meteen omhoog doen staan. ” kruisbesmetting’ is dan bijna niet te voorkomen, er springt altijd wel een nootje over naar de buren. Ik raad dan ook af, om je noten bij marktkramen en andere zeer vage en onbetrouwbare tentjes ( toko’s) te kopen. Je kunt maar moeilijk nagaan of de keurmerken en certificeringen kloppen, want die zijn 9/10 x niet aanwezig en dus ook niet in te zien door de consument. Je betaalt een behoorlijke som geld voor biologische noten, dus verzeker jezelf ervan dat ze daadwerkelijk 100% biologisch zijn. Kies betrouwbare verkooppunten en kies liefst voor ( milieuvriendelijk ) verpakte varianten. Op een verpakking gelden namelijk veel meer strengere eisen. Ook moet er een contact adres aanwezig zijn waar de consument de fabrikant kan bereiken. Dit geeft veel meer zekerheid ( traceerbaarheid ) Kies tevens voor biologische varianten die vrij veel informatie geven over de afkomst. VRAAG ook gerust na bij een fabrikant. En vraag om certificeringen.

Een goed, betrouwbaar verkooppunt is www.puurenfit.nl   Daar worden onder een eigen label biologische, 100% gecertificeerde noten verkocht, die niet alleen van de allerbeste kwaliteit zijn, maar ook zeer laag zijn geprijsd.  KLIK HIER voor een overzicht.