Anno 2022 / 2023 is pindakaas verheven naar een kunstig smeerseltje wat niet gekker en dwazer kan. De rijen aan verschillende soorten potten pindakaas zijn inmiddels niet meer te tellen in supermarkten, er zijn echte pindakaas-winkels uit de grond getrokken en we kunnen varianten in pindakaas niet meer bijhouden. Over de jaren heb ik het één en ander geschreven over pindakaas, ik geef je hier de directe linkjes:

Naast deze artikelen heb ik heel erg veel recepten on line gezet om zelf pindakaas te maken, maar daarover verderop meer. Eerst wil ik het gaan hebben over waar mij de meeste vragen over worden gesteld. WELKE IS NU GOED? 😕Tja…..vroeger was het wat dat betreft erg simpel, je koos voor duur en lekker of goedkoop en minder smeuïg.   Over de jaren zijn samenstellingen sterk veranderd en bestaat er eigenlijk geen echt  “ smerige” pindakaas meer. Een aantal jaar geleden kwam de “ suiker-in-de-pindakaas” onder vuur te liggen. We gingen met zijn allen meer letten op suikers in onze dagelijkse producten, en pindakaas zat er vol mee in de vorm van dextrose. Dit werd door fabrikanten direct verwijderd en werd er “ zonder toegevoegde suiker” op de potten geclaimd. Het werd echter vervangen door meer vetten , waaronder het omstreden PALMVET. Een beknopte opsomming over het palmvet:

Palmvet heet ook wel “hard vet”, en is gehydrogeneerd. Hydrogeneren is een proces waarbij onverzadigde bindingen door toevoeging van waterstofjes worden omgezet in verzadigde bindingen. Door deze kunstmatige processen worden de plantaardige vetten langer houdbaar gemaakt. Anders geformuleerd is het omzetten van plantaardige vloeibare vetten in hard vet (vast vet, ook wel transvet). Met dat transvet weet ons lichaam niet goed raad. Ons lichaam bestaat voor een groot deel uit water en lipiden, een soort verzamelnaam voor alle vetten. Zowel onverzadigde als verzadigde vetten worden door het lichaam verwerkt, maar met verzadigde vetten heeft het lichaam meer moeite. Transvetten worden ook wel eens vergeleken met synthetische smeerolie voor je auto. Het is een vetsoort, maar wel een soort waar je lichaam niet veel mee kan. Er zijn erg veel gezondheidsrisico’s bekend, zoals een te hoog cholesterol, overgewicht, het dichtslibben van aderen, en inflammatie. Geen grapjes. We komen deze transvetten ontzettend veel tegen in koek en koekjes. Een goede reden om dit transvet zoveel mogelijk te mijden. Er is een ADH bekend, deze staat op 1% van het aantal calorieën dat je per dag binnenkrijgt. Stel dat je een calorie-inname hebt van 2000 kcal per dag, dan mag je maximaal 20 calorieën binnen krijgen aan transvetten. Een gram transvet bevat bijna 10 calorieën, de maximale hoeveelheid is dan 2 gram. In Nederland eten we per dag per persoon gemiddeld 4,3 gram transvet. Dit halen we het meest uit kant-en-klaar meuk, en….broodbeleg…. Naast deze bezwaren is het voor velen ook zwaarwegend, dat deze palmolie vele oerwouden verwoesten, Dit gaat ten koste van leefgebieden van bijvoorbeeld de orang oetans. Omdat we hier steeds meer tegen in opstand komen, zien we dit weer terug in de nieuwste producten. Vele fabrikanten kiezen voor duurzame palmoliën, maar vaak worden deze ook gewoonweg gehydrogeneerd. De consument denkt dus dat er een eerlijk product wordt ingekocht, maar de gezondheidseffecten zijn vaak hetzelfde. Zo kiezen veel fabrikanten bijvoorbeeld voor een RSPO-gecertificeerde palm en kokosolie. Dit bevestigt een duurzame winning. Maar hoe de olie verder wordt bewerkt in het uiteindelijke product wordt niet gezegd. Palmolie wordt na stomen en persing in vaten verscheept naar raffinaderijen. Daar wordt de olie gezuiverd, gefilterd, ontkleurd en worden kleur en geur geneutraliseerd. Daarna kan het als olie ( ongehard) worden verwerkt, of doorgaan in proces en worden gehard. De olie wordt, rechtsom of linksom, of het nu gecertificeerd is, of duurzaam gewonnen, ALTIJD BEWERKT.  Er zijn gelukkig enkele uitzonderingen op de regel, maar deze zijn niet eens op één hand te tellen. Uit alle soorten pindakaas die ik heb onderzocht, kwam ik maar twee varianten tegen die met pure palmoliën werken, zonder deze te hydrogeneren.

Palmvet wordt in pindakaas erg veel gebruikt. Het geeft pindakaas smeuïgheid en textuur. Negen van de tien potten pindakaas bevatten gehydrogeneerde palmvetten. Pindakaas wordt op deze manier minder gezond. Als we thuis pindakaas maken, maken we dit met ( biologische) ongezouten pinda’s. Meer is er ook niet nodig. Wil je het allemaal wat smeuïger, kun je er een beetje zuivere kokosolie aan toevoegen. De potten uit de supermarkt bevatten naast pinda’s en palmolie ook suikers ( meestal dextrose) Dit alles zorgt ervoor, dat pindakaas verre van gezond is. En dat we hier, zeker bij dagelijks gebruik, gezondheidsproblemen van kunnen krijgen. Er zijn steeds meer fabrikanten die suikers weglaten uit hun pindakaas, maar verhogen ook het palmvet, om de smaak te vervangen. Water-naar-de-zee dragen verhaaltje dus ….. Dankzij de gezonde trends zijn er ook gezondere varianten op de markt gezet die toegankelijker zijn voor de consument. Voorheen vonden we de echt gezonde varianten alleen in de biowinkel. Dit was biologisch, vrij van vervelende additieven als suiker en slecht palmvet. Inmiddels heeft dit zich verplaatst naar de supermarkt en kunnen we ook pindakaas kopen die enkel uit pinda’s bestaan, net zoals je het thuis zelf zou maken. Ook zijn de reguliere potten pindakaas die we bijvoorbeeld in discounters als ALDI en LIDL kunnen kopen meegegaan met de trend en hebben deze hun suiker eruit gehaald. Maar lang niet altijd hun slechte palmvet. Sommige winkelketens hebben hun goedkopere ongezonde pindakaas-variant uit het assortiment gehaald, zoals AH . Er worden geen BASIC potten pindakaas meer verkocht.

Naast het palmvet-verhaal zien we nog een flink nadeel. We kunnen de gekste combinaties kopen. Van chocolade pindakaas tot speculaas pindakaas, van Salted-caramel tot cashewnoot pindakaas. Dat is natuurlijk allemaal hartstikke leuk en interessant, het triggert onze nieuwsgierigheid enorm, en we kunnen ons dan ook maar moeilijk bedwingen om deze varianten niet te kopen. Naast dat deze varianten erg veel onnodige meuk en onzin bevat, is het ook een zeer prijzig geintje waar momenteel goud aan wordt verdiend. Ik zie ontzettend veel bekende You Tubbers en bloggers voorbij komen die een lucratief dealtje hebben gesloten met zo’n pindakaas-fabrikant om hun pindakaas onder hun doelgroepen te verslijten. Dit werkt, want de potten zijn niet aan te slepen.

Eerlijk gezegd vind ik dit soort alternatieven, als echte pindakaas-liefhebber, een schande voor pindakaas. Het heeft vrijwel niets meer met echte pindakaas te maken. Afgezien van de vele suikers en palmvetten ( transvetten) is het een duur grapje waar veel mensen voor zwichten. Bijna vijf euro betalen voor een potje hippe pindakaas vind ik absurd. ☹️ De allergrootste grap is nog wel, dat we het vaak thuis én lekkerder en gezonder en goedkoper kunnen maken. In bijna ieder Nederlands huishouden vinden we een blender en / of keukenmachine die pinda’s in no-time tot pindakaas kunnen vermalen. We schijnen er liever voor te kiezen deze apparaten stof te laten happen en de dure potten aan te schaffen. Omdat wordt gedacht dat het vreselijk ingewikkeld is of een gedoe.

Dan terug naar de vraag die ik veel gesteld krijg.  WELKE ? Om te beginnen antwoord ik altijd, dat je de beste, lekkerste, meest gezondste , en…..meest goedkoopste pindakaas ZELF MAAKT. De meesten antwoorden dan wel instemmend, maar willen toch graag weten welke in de winkels nu het beste is om uit te kiezen. Veel mensen vinden het, ondanks dat het kinderlijk eenvoudig is, toch nog teveel handeling, kliederboel, gedoe en tijdrovend. Gemak dient de mens en liever wordt er dan naar zo’n pot kant en klaar in de winkel gegrepen.

Ik ben daarom onlangs eens gaan kijken, welke nu onder het kopje “ okay” vallen en hoe de volgorde is. Nu ben ik niet opnieuw tig potten pindakaas gaan kopen, want zeker anno 2022 is dat met de gierend hoge prijsstijgingen  niet meer te doen, ik zou dan een pindakaas-winkel kunnen beginnen een hoe lekker ik het ook vind, dat gaat mij te ver. Wel ben ik zeer kritisch en selectief te werk gegaan om een zo simpel mogelijk en makkelijk gehouden selectie te maken. Ik ben gegaan voor THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY. 

Laat ik opnieuw beginnen te vertellen dat de ALLERBESTE OPTIE het zelf maken is. Het is ECHT geen rocket-science, alles wat je nodig hebt zijn ongezouten / ongebrande pinda’s en optioneel wat zuivere gesmolten kokosolie ( Royal Green ) Alles hup , in de blender, en malen maar. Je krijgt dan een verrukkelijke pindakaas zonder meuk. En goedkoop bovendien. Ik weet zelf niet beter, ik maak wekelijks mijn eigen potten pindakaas. Onder dit artikel zal ik al mijn linkjes plaatsen naar al mijn pindakaas-recepten om je op weg te helpen / te inspireren. Dit gezegd hebbend, ga ik naar de GOOD. Ik ben daarvoor op zoek gegaan in mijn biowinkel. Daar hebben zij inmiddels ook een zeer breed assortiment in pindakaas. Ik vond een juweeltje, van een voor mij niet onbekend merk: Luna E Terra. Dit merk is biologisch dynamisch, en ik gebruik vrij veel van hun producten als granen. Deze crunchy pindakaas is geproduceerd op SEKEM, een biologisch-dynamisch landbouwinitiatief in Egypte. Met koeienmest en preparaten is de dorre woestijngrond getransformeerd tot een groene oase voor mens en de natuur. Door deze landbouw is er ruimte gecreëerd voor een betere levensstandaard voor de boeren-families, onder andere via beter onderwijs, betere medische zorg en een eerlijk salaris. De pinda’s zijn van gecontroleerde biodynamische teelt, waardoor alleen de allerbeste pinda’s worden gebruikt. Dit maakt deze pindakaas behoorlijk bijzonder en uniek. Er wordt aan deze pindakaas niets toegevoegd. Het bestaat uit 100% fijn vermalen biodynamische pinda’s. De pinda’s worden na de oogst gebrand en gemalen. Het is geen goedkope pindakaas. Per potje van 250 gram betaalde ik € 3,59 maar er zijn regelmatig leuke kortingsacties bij o.a EKO PLAZA. Is het de hoge prijs waard?

Wat mij betreft AB-SO-LUUT. Ik vind deze by far de allerlekkerste pindakaas uit een potje ooit geproefd. Sterker nog, ik moet zelfs bekennen, dat ik deze lekkerder vind qua smeuïgheid dan mijn eigen gemaakte pindakaas. Het is zeker een bijzondere smaak, een unieke smaak. Als echte pindakaas-fan is dit “ de Rolls Royce” onder de pindakaas. Het verschil in smaak is zeer groot, ik omschrijf de smaak nog het meest als licht zoet en ontzettend smeuïg. Waarom Luna a Terra het omschrijft als crunchy begrijp niet goed, want de pindakaas is niet crunchy. Wel verrukkelijk, smeuïg en niet vettig als mondgevoel. Deze pindakaas zet ik onder de homemade pindakaas. Het is de absolute topper-in-een-potje als je het mij vraagt en de allerbeste vervanger voor de homemade. Het is uniek te noemen, omdat er zeer bijzondere pinda’s worden gebruikt. Verkrijgbaar in de meeste biowinkels, en bij EKO PLAZA.

We zagen afgelopen twee jaar de “ 100% pinda-pindakaas” explosief stijgen. Ook het bekende pindakaas-merk Calvé doet hieraan mee. Als we dan toch moeten kiezen, dan geef ik mijn persoonlijke voorkeur aan deze varianten, maar…….🙁 … er zit een “ maar aan vast gekleefd. Om te beginnen zien we in de 100% pinda’s-pindakaas enorme verschillen., Zo kiezen sommige fabrikanten er toch voor om stiekem wat olie toe te voegen, en moet worden onthouden dat er industrieel geteelde pinda’s worden gebruikt, die genetisch zijn gemanipuleerd. Ook betaal je in de meeste gevallen voor heel veel markering. Zeker de bekende merken als Calvé durven hun verkoopprijzen voor een potje gemalen industriële pinda’s flink op te schroeven. Als je goedkoop uit wilt zijn, kun je beter een grote zak ongezouten pinda’s kopen voor nog geen euro, en deze fijn malen. Dan heb je veel meer in volume, en eet je exact hetzelfde. Maar goed….er wordt mij gevraagd naar gemak, dan zet ik deze alternatieven wel op plek twee in de vorm van THE BAD. Niet zo slecht, maar ook niet zo rooskleurig als het lijkt. LET GOED OP de ingrediënten als je toch meer wilt betalen voor gemak. Voor 350 gram ben je snel rond de € 3,00 / 3,50 euro kwijt. De variant van Calvé is prima, maar niet goedkoop, de huismerken van de diverse supermarkten zijn wat dat betreft nét zo goed. Ook gemaakt van industriële GMO pinda’s. Wil je in deze klasse de beste keuzes maken, adviseer ik je om pindakaas in de biowinkels te kopen. Daarmee ondersteun je ook nog eens de kleinere ondernemers.

En dan THE UGLY……Ik kan er niets meer van maken, maar de gangbare potten pindakaas uit supermarkten zijn niet gezond. Alhoewel de meesten inmiddels geen toegevoegde suikers meer bevatten, zitten ze bommetje vol met o.a geheel geharde palmvetten. Ik zou deze mijden. Hoe verleidelijk ook, want zo’n megapot voor nog geen € 2,29 ( 600 gram) is heel aanlokkelijk en aantrekkelijk. Maar het is niet goed voor de gezondheid, en zeker niet voor het milieu.

Linksom of rechtsom, welke pindakaas je ook kiest, ook die je zelf maakt, het blijft een calorie en vetrijke ( brood ) belegging. Als je je eet en leefpatroon goed in balans hebt, is iedere dag een broodbelegging pindakaas niet erg, integendeel. Pindakaas is in zijn zuiverste vorm erg gezond. Het gaat echter de andere kant uitslaan, als we over-eten en dit op dagelijkse basis doen. Ook is het erg belangrijk pindakaas in te plannen in een goed uitgebalanceerd eetpatroon, waar ook de nodige dagelijkse beweging een grote rol speelt. Ik consumeer zelf dagelijks ongeveer anderhalve eetlepel pindakaas om mijn supplementen goed opneembaar te maken. Ik sport iedere dag, en ik eet uitgebalanceerd. Ik verwerk pindakaas overal door, maar kan het ook zeer waarderen op een cracker of een boekweit wafel. Pindakaas gecombineerd met verse banaan is een zeer goede bron voor sporters. KLIK HIER om daar meer over te lezen.

Het draait om DE BALANS. Je snapt denk ik zelf wel, dat een halve pot pindakaas per dag nu niet erg bevorderlijk is voor je gezondheid. Zie het niet als iets gewoonlijk, het mag gerust een luxe worden genoemd.

Tot slot zoals beloofd de directe linkjes naar al mijn pindakaas-recepten:

Bekijk ook mijn filmpje eens!

6 Reacties op “Pindakaas…..WELKE moet je kiezen?”

1. Toppunt voor mij zijn toch wel de ‘knijpzakjes’ pindakaas die ik pas bij de appie zag….voor een absurd hoge prijs

   Reageer

2. De pindakaas van de pindakaaswinkel is een topper. Kijk maar eens naar de ingrediënten.
   Lekker, zuiver, niet ongezond maar wel prijzig (5,95 voor een pot).

   Reageer

3. De pindakaas van de pindakaaswinkel is een topper. Kijk maar eens naar de ingrediënten.
   Lekker, zuiver, niet ongezond maar wel prijzig (5,95 voor een pot).

   Reageer

4. Hallo Monique, hebt u de 100 % pindakaas van AH ook getest? Wij vinden die wel lekker, maar is die ook gezond denk je?
   Dankjewel voor een berichtje terug!

   Reageer

5. “De variant van Calvé is prima, maar niet goedkoop, de huismerken van de diverse supermarkten zijn wat dat betreft nét zo goed. Ook gemaakt van industriële GMO pinda’s.”
   industriële GMO pinda’s bestaan niet
   “There are no GMO peanuts on the market right now and no GMO peanut has been released, or approved for release,” said Chamberlin.”

   https://www.nationalpeanutboard.org/wellness/mythbusters-gmo-peanuts.htm#:~:text=Spoiler%20Alert%3A%20There%20are%20no%20GMO%20Peanuts%20on%20the%20Market%20Today.&text=It%20took%20a%20late%2Dnight,%3A%20%E2%80%9Cgenetically%20modified%20organism.%E2%80%9D

   “non GMO” is een van de nieuwste verkooptrucjes. Door op een product te zetten dat het geen ggo’s bevat, wordt er geïnsinueerd dat andere producten waar dit niet op staat WEL ggo’s bevatten maar dat is de wereld op zijn kop. Volgens de Europese wetgeving moet op iedere verpakking een ggo ingrediënt expliciet als ggo aangeduid worden als het product meer dan 0.9% van dit ingrediënt bevat.

   Reageer

   • Leerzame toelichting, bedankt voor de info. Lijkt op iets wat me eerder trof: een zak kattengrit had het opschrift ‘Bevat geen asbest’. Ik dacht toen wat raar, is dat geen bangmakerij? Zijn er wel zakken kattengrit met asbest erin? Een dergelijke waarschuwing is denk ik (vaak) een staaltje misleidende reclame. Mvg Gerard

     Reageer