Spaghetti uit 2017…..noodles uit 2018…..kun je dat nog eten?

Over voedselverspilling heb ik afgelopen jaren erg veel geschreven. Het blijft mij verbazen dat we anno 2020 nog altijd zo’n “ weg-gooi-volk” zijn. Ik doel op de consument. We lijken nog steeds erg zenuwachtig te worden als een product maar één dagje over een houdbaarheidsdatum riekt. Natuurljk moeten we zeker oppassen met bepaalde ( verse en rauwe) producten, maar het grootste deel van de levensmiddelen die we kunnen kopen zijn na een vastgestelde houdbaarheid datum nog weken tot zelfs jaren houdbaar en consumeerbaar. Dit komt omdat er zoveel wordt in gepropt om iets langer houdbaar te houden, denk aan conserveermiddelen en andere bewaarmiddelen. Hoe zit het nu precies met die houdbaarheid datums? En wanneer moet je wel iets weggooien? Ik zet alles in Jip & Janneke taal op een rij. Ook heb ik een test gedaan met noodles, die ik twee jaar lang heb bewaard, en een test met een zak glutenvrije spaghetti die ik drie jaar in de voorraadkast heb laten liggen.  Is dit twee en drie  jaar na het verstrijken van de houdbaarheidsdatum nog steeds lekker ?

WAAROM EEN HOUDBAARHEIDSDATUM?

Op ieder product wat wordt verkocht, moet een houdbaarheidsdatum staan. Dit is verplicht. Anders gezegd is het een wettelijk voorgeschreven vermelding op een levensmiddel, die de consument informatie biedt over de uiterste datum waarop het product kan worden geconsumeerd / hoe lang het kan worden bewaard. In Nederland regelt het WARENBESLUIT ETIKETTERING VAN LEVENSMIDDELEN dat. Er zijn TWEE soorten houdbaarheid datums te onderscheiden:
TE GEBRUIKEN TOT
TENMINSTE HOUDBAAR TOT

TE GEBRUIKEN TOT……( TGT)

De warenwet stelt deze aanduiding verplicht op producten, die snel bederfelijk zijn. Denk aan vlees, eieren, verse groenten en sommige zuivelproducten. Het gaat vrijwel altijd om de zogenoemde VERS-PRODUCTEN, producten die verplicht koel bewaard moeten blijven. Dit is noodzakelijk, om zo microbiologisch bederf of uitgroei van ziekteverwekkende bacteriën te voorkomen.
In regen ligt deze datum tussen de 2-5 dagen. Na het verstrijken van een TGT ( = afkorting voor TE GEBRUIKEN TOT ) mag het product NIET MEER WORDEN GECONSUMEERD. Daar zitten dus echt zeer strenge restricties op. Je kunt je vast afvragen, hoe dat nu zit bij bijvoorbeeld een warme bakker die heerlijke taartjes verkoopt. Daar zien we immers geen houdbaarheidsdatums. Fabrikanten die dagverse producten aanbieden, hebben sowieso maar 24 uur de tijd om hun waar te verkopen. De warme bakker mag zijn brood en taartjes dus niet langer dan 24 uur aanbieden onder de juiste omstandigheden. Taartjes moeten in een gekoelde omgeving worden bewaard.

TENMINSTE HOUDBAAR TOT…..( THT)

Goed, de dagverse en snel bederfelijke producten hebben een strikte gebruikt-datum aangesteld gekregen. De rest van onze levensmiddelen dragen een zogenoemde TENMINSTE HOUDBAAR TOT ( THT) vermelding. Dit betreffen alle levensmiddelen die een houdbaarheidsdatum van vijf dagen en langer hebben. In tegenstelling tot de TGT aanduiding is een THT GEEN UITERSTE CONSUMPTIE DATUM. Hier vergissen ontzettend veel consumenten zich in.
Met een THT datum garandeert de fabrikant zijn KWALITEIT tot de aangestelde datum. Na het verstrijken van deze datum kan ( …KAN…en dus niet altijd gezegd ) de kwaliteit wat achteruit gaan, maar is het product nog prima te consumeren. Denk aan droogwaren als rijst, pasta en instant poeders, maar ook snoep, suikerwerken als ontbijtkoek, spreads en zoet broodbeleg. Zeker als er veel suikers en zouten zijn gebruikt, kan een product het na de THT datum het even uitzingen.

WANNEER GOOI JE IETS WEG EN WANNEER NIET?

Het is eigenlijk geen hogere wiskunde, maar je moet wel je zintuigen gebruiken als het komt op het veilig gebruiken van levensmiddelen. Dat zijn:

– je OGEN 👁

– je NEUS 👃

– je MOND 👄

– je HERSENEN 🧠

De natuur heeft geregeld dat onze hersenen een seintje krijgen als we iets zien, ruiken of proeven die het lichaam mogelijk schade aan kan brengen. Als iets er bijvoorbeeld vreselijk vies uitziet, zul je het niet zomaar in je mond steken. Of als iets vreselijk stinkt, zul je het ook niet op kunnen eten zonder dat je lijf weerstand geeft door bijvoorbeeld kokhalzen. Zonder deze signalen zouden we niet kunnen overleven, omdat we dan zeer gemakkelijk onszelf zouden kunnen vergiftigen. Onze hersenen spelen een cruciale rol in dit verhaal, niet alleen om ons een seintje te geven, maar ook ons gezonde verstand is belangrijk. We leren onszelf bijvoorbeeld aan, dat we geen bleekwater kunnen drinken, of dat sommige pitten giftig kunnen zijn en deze dus niet moeten opeten. Samen gevat moeten we ons gezond verstand gebruiken en onze zintuigen. Wat betreft ons gezonde verstand moeten we echter niet overdrijven. Angst is een slechte raadgever. Als we in basis weten wat we wel en niet kunnen eten en drinken, is dit voldoende. We mogen daarnaast vertrouwen op de Nederlandse volksgezondheid en de controle daarop.
We gooien veel te snel iets wat nog goed consumeerbaar is, weg. En dat valt onder voedselverspilling al wordt gedacht van niet. Veel levensmiddelen, bijvoorbeeld droogwaren, zijn jaren na het verstrijken van de THT datum nog perfect te consumeren. Ik zal dit verderop tonen. Om te beginnen worden levensmiddelen tegenwoordig zodanig vol gepropt met conserveermiddelen , dat het nog maar zelden echt voorkomt dat een droogwaar na het verstrijken van de THT datum niet consumeerbaar meer is. Zelfs verse producten, zoals aangezuurde zuivel, kan soms weken na de aangestelde houdbaarheidsdatum nog  geschikt voor consumptie zijn. Ik eet zelf bijvoorbeeld veel kwark en yoghurt. Het gebeurt meer dan vaak, dat ik yoghurt eet die een week is verstreken , of kwark die twee weken na datum nog prima eetbaar is. Het komt aan op je zintuigen. Ruikt het zuur? Ziet het er ranzig uit? Smaakt het erg onbestendig? Dan eet ik het niet op. Wist je overigens dat zuivel van het merk OPTIMEL door alle toevoegingen. ( kunstmatige zoetstoffen, verdikkingsmiddelen ) in sommige gevallen nog maanden na datum gegeten kan worden? Ook testte ik eerder, of je een beker SKYR 6 maanden na datum nog kon eten…..KLIK HIER. In regel geldt, hoe meer toevoegingen, hoe langer je iets gewoon kunt eten na de aangegeven houdbaarheidsdatum. Ik heb een jaar gestudeerd n Amerika, in de jaren 90. Daar leerde ik pas goed, wat TOEVOEGINGEN zijn…..ik at daar brood wat na twee weken nog net zo “ vers” was. Het is belangrijk, dat je je zintuigen gebruikt.
Waar het WEL ERG BELANGRIJK is, om een houdbaarheidsdatum op te volgen, is de TGT datum. Deze aanduidingen vinden we op vers verpakt rauw vlees, vers gesneden verpakte groente en fruit, en verse ( naturel en rauwe ) zuivelproducten. Deze producten zijn erg bederfelijk waardoor de kans op een voedselvergiftiging groter is dan bijvoorbeeld droogwaren. Daarom zijn er strikte regels. Needless to say moet je je altijd wel aan deze vastgestelde datums houden. Nu is het gelukkig zo, dat deze bederfelijke producten uit zichzelf ons al waarschuwen, d.m.v rotting, stank en een zeer onsmakelijk uiterlijk. Een goed voorbeeld is vers kokoswater. Dit kun je, nadat je het uit een vers gekraakte kokosnoot in je glas laat lopen, twee uur lang goed houden. Na twee / drie uur begint het vreselijk te stinken een smaakt het afgrijselijk vies. Daarom zijn ALLE SOORTEN KOKOSWATERTJES die we in de winkels kunnen kopen, bewerkt ( gepasteuriseerd ) om het VERKOOPBAAR te maken. Trap daarom nooit in de mooie verhaaltjes op verpakkingen.
Het moraal van het hele verhaal is dat je je niet moet laten leiden door angst. Want zolang er geen officieel persbericht naar buiten wordt gebracht door het NVWA, kun je vertrouwen op het product. Dit voorkomt, dat je teveel, te snel weggooit. Droogwaren zijn jaren nadat de THT datum is verstreken, nog prima houdbaar. Groentenconserven zijn in de meeste gevallen geblancheerd en voorbewerkt, en in zout water gelegd, dit zegt ervoor dat de groenten jaren houdbaar zijn. Ontbijtkoek zit vol met suiker, waardoor de suikerkoek maanden na de THT nog eetbaar is. Gebruik je zintuigen. Dan pas je handen om iets zonder pardon de vuilnisbak in te kieperen.

SPAGHETTI UIT 2017

Drie jaar geleden heb ik een zak bruine rijst spaghetti ver weg gestopt in mijn voorraadkast. Twee jaar geleden deed ik hetzelfde met noodles. Het is nu 2020, en ik vond het tijd worden om uit te vinden, hoe de spaghetti uit 2017 smaakt. Deze spaghetti bestaat uit alleen biologische bruine rijst.  Ik heb de gebruiksaanwijzing braaf opgevolgd op de verpakking ( water koken, dan spaghetti toevoegen, gaar koken…) en ik heb mijn heerlijke eigen bedachte kokos-spaghetti saus gemaakt. Dit maak je, door 400 ml kokosmelk, twee eetlepels zuivere kokosolie, drie eetlepels Italiaanse kruiden, twee eetlepels paprikapoeder, een eetlepel komijnpoeder, en een scheutje Aminos in een pannetje al roerend op te warmen. Verrukkelijk kruidig en romig.
De spaghetti smaakte SUBLIEM. Ik heb gesmuld. Er was echt NIETS ANDERS in smaak en textuur. Net zo stevige bite, net zo lekkere smaak. Dit toont dat zelfs een zak spaghetti van drie jaar oud nog prima eetbaar is.
Nog een leuk weetje: gooi nooit het kookvocht weg van bruine rijst spaghetti. Dit kan dienen als een zeer romige bruine rijstemelk!

 

NOODLES UIT 2018

En dan de boekweit/ rijstmeel / quinoa noodles. Ook hier zit niets meer in dan dat. Ik heb ze volgens de gebruiksaanwijzing bereid en mijn eigen PASTA SAUS gebruikt. En ook hier heb ik gesmuld. Geen enkel verschil met “ verse” . Ik heb zelfs een portie ingevroren. Hopelijk geven deze testen jou een voldoende gerust gevoel om voortaan ook even 2 x te kijken naar iets wat je wilt weggooien. Gebruik je gezonde verstand en je zintuigen.

MEER LEZEN OVER DIT ONDERWERP?

3 Reacties op “Spaghetti uit 2017…..noodles uit 2018…..kun je dat nog eten?

  1. Helemaal mee eens Monique!!
    Ik vind het ook zo zonde om eten weg te gooien en ben er verbaasd over dat t op zo n grote schaal nog steeds gebeurt.
    Ik heb zojuist skyr gegeten die 4!! maanden over de datum was.
    Daarnaast zijn er tal van produkten die wij eten waarvan de houdbaarheidsdatum allang verstreken is.
    Ik ruik, kijk en proef. Laat je zintuigen hun werk doen!

  2. Hoi ik had vandaag noodles uit 2017 zonder dat ik dit wist en zat echt een hele gore smaak aan. Vraag me af hoe dit mogelijk was.

    Groetjes Marleen

  3. Eens over datum gooi ik alles weg.Misschien zonde maar kan er niks aan doen als ik de datum zie denken mijn hersens weg ermee. Moest maar eens ziek worden en dan zal het dat wel geweest zijn.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *