Een goede vriend van mij vindt ze vreselijk, en als hij pindakaas maar ruikt op afstand is hij al op de vlucht geslagen. Ik daar in tegen vind het heerlijk. PINDA’S! De meest gegeten “ noten” ter wereld, maar ook meteen de “ noot” waar we het minst vanaf weten. We weten dat ie heerlijk smaakt ( wel, voor de meesten..) en dat er pindakaas en pindasaus van wordt gemaakt, en dat we ze gezouten en ongezouten kunnen kopen. Doppinda’s worden ook steeds vaker in supermarkten verkocht. In dit artikel alles over de pinda!
WAT ZIJN PINDA’S?
De pinda groeit aan pindaplanten. Deze plant komt oorspronkelijk uit Zuid Amerika en werd door de Spanjaarden in de 16 e eeuw naar Europa gehaald.Het is een eenjarige plant . Er bestaan verschillende rassen, welke allemaal eetbaar zijn. Na de bloei ontwikkelen zich peulen ( doppen) aan de stengels waarin zich per peul twee zaden ontwikkelen. Wat er daarna gebeurt is vrij uniek. De peul trekt zich terug in de grind om daar verder te rijpen. Pinda’s groeien onder de grond en worden daarom ook vaak aardnoten genoemd. In de nazomer vindt de oogst plaats waarbij de zeer vochtige peulen een tijdje moeten indrogen. Daarna worden ze verder verwerkt. Op dit moment ( 2018 ) is China de grootste producent in de wereld.
PINDA OF NOOT?????
De pinda wordt beschouwd als noot, maar het is geen noot. Het zijn peulvruchten en behoren tot de vlinderbloemfamilie. Binnen deze familie komen bijvoorbeeld ook sojabonen, erwten en peulen voor. We beschouwen de pinda als noot, omdat ze daar erg op lijken. Ze hebben een noot-achtig uiterlijk en ook de structuur is hetzelfde als een noot Ook de verkoopwijze maakt, dat wij pinda’s scharen onder noten. We vinden pinda’s in het noten-schap en niet bij de peulvruchten.
Ondanks dat de pinda onder de peulvruchten vallen is het zaad geheel anders van samenstelling. Pinda’s zijn veel rijker aan vetten dan noten en daarom moeten deze ook op een andere manier worden bewaard..Andere benamingen voor pinda’s zijn aardnoten, grondnoten, apenoten, en olienootjes. Ze zijn tevens een basisingrediënt voor de bekende borrelnoot.
Pinda’s zijn, dit tot tegenstelling van noten, nauwelijks rauw verkrijgbaar voor menselijke consumptie. Het is gebruikelijk om pinda’s voor verkoop te branden of te bakken, zodat antinutriënten volledig worden vernietigd, waaronder lectines. Behalve gewone pinda wordt ook de olie uit de pinda, arachideolie, gegeten. Versgeperste oliën zoals wokolie bevatten pinda-allergenen.
ONTZETTEND GEZOND
Pinda’s zijn méér dan alleen maar gezond. Ze zijn ongelofelijk voedzaam. Ze bevatten riante hoeveelheden vitamine C en E, twee zeer belangrijke vitaminen. Maar ook op gebied van mineralen maken pinda’s een zeer indrukwekkende indruk. In het bijzonder zijn ze zeer rijk aan magnesium, mangaan. zink en fosfor. De eiwitsamenstelling is ook redelijk compleet te noemen, al scoren sommige noten net even ietsje beter. Maar de eiwitten in pinda’s kunnen zeer gunstig zijn in een vegetarisch of veganistisch eetpatroon.
Pinda’s zijn hoogvliegers als het komt op fytonutriënten. Ze bevatten o.a biotine, p-coumarinezuur, resveratol en genisteine. Deze werken als een zeer krachtig antioxidant. Diverse studies hebben uitgewezen, dat pinda’s kunnen helpen cardiovasculaire ziekten te verminderen, het ontstaan van galstenen te voorkomen, en het cholesterolgehalte te verlagen. Pinda’s zijn rijk aan omega-6 en 9 vetzuren. en bevatten aardig wat vezels.
NIET TEVEEL
Er zit ook een andere kant aan de pinda. We kunnen ze daarom beter niet dagelijks en/ of teveel eten. Ze bevatten zoals eerder geschreven namelijk ook aardig wat antinutriënten. Voor veel mensen kan dit leiden tot een verminderde opname van vitaminen en mineralen, het is daarom meest verstandig om geen hele zakjes pinda’s in één keer op te knabbelen.
Daarnaast zijn ze rijk aan vetten. Weliswaar grotendeels gezonde vetten, maar ook bij een teveel aan vetten kan de gezondheid risico’s lopen. Een flinke hand ongezouten pinda’s per dag is ruim voldoende.
Eet het liefst ( biologische) doppinda’s. Dit geeft je niet alleen wat meer werk, zodat je niet teveel achter elkaar eet, het is ook gezonder. De bruine schilletjes bevatten vele abtioxidanten waaronder proanthocyanidine. Eet dus ook gedopte pinda’s liefst met de vliesjes er nog omheen.
KOPEN, BEWAREN
Pinda’s kunnen we nog in de dop kopen, gezouten, en ongezouten. En met of zonder vlies. Ze worden vooraf gebakken en daarna gezouten en verpakt. De meest gezondste keuze zijn de ( biologische) doppinda’s, deze zijn niet bewerkt/ ongebakken en bevatten hun vliesjes die vol zitten met antioxidanten. We kunnen ze overal wel vinden, zelfs in discountwinkels als Action. De beste keuzes liggen echter in de biowinkel.
Pinda’s moeten goed afgesloten worden bewaard, en op een donkere plaats. Pinda’s worden vrij snel zacht en gaan daardoor muffig en dof ruiken. Dit komt door het oxidatieproces van de vetten. Zijn pinda’s ook nog eens gebakken in olie, zijn ze extra gevoelig voor oxidatie. Koop pinda’s dus nooit te groot in, koop liever kwalitatief kleine hoeveelheden, om liefst direct te verwerken. Nog een leuk detail: pinda’s zijn ten opzichte van noten, een stuk voordeliger, en bevatten zeer veel vergelijkbare gezonde voordelen!!!!!
DENKEN WE AAN PINDA’S….DENKEN WE AAN PINDAKAAS!
Pindakaas is denk ik wel het meest bekend wat we maken van pinda’s. KLIK HIER om naar mijn pindakaas-test te gaan. Pindakaas is één van het populairste broodbeleg ter wereld. In Amerika bestaat de wereldberoemde “ peanutbutter/yelly-sandwich” ( pindakaas-jam boterham) voor het grootste gedeelte uit pindakaas.
Over de gehele wereld zijn de samenstellingen anders. In Nederland werden tot voor kort vrijwel alle varianten gemaakt van pinda’s, palmoliën en suiker. Door de gezonde trend zijn steeds meer fabrikanten echter over gestapt naar 100% pindakaas, gemaakt van alleen pinda’s. Of wordt er een andere olie gebruikt en geen suiker toegevoegd. Amerikaanse pindakaas wordt gemaakt met suiker en gehydrogeneerde palmoliën. Hier is in Europa steeds meer weerstand tegen omdat voor de productie van palmoliën veel regenwouden worden gekapt en vernietigd en daarmee de leefomgeving van o.a de gorilla,. Deze worden met uitsterven bedreigd. Steeds meer fabrikanten kiezen eieren voor hun geld en voldoen aan de wens van de consument om deze oliën uit hun pindakaas te houden.
Dextrose wordt meest gebruikt in Europese varianten pindakaas, Amerika gebruikt geraffineerde suiker.
Gelukkig lijken steeds meer mensen in te zien, hoe kinderlijk eenvoudig het is om zelf pindakaas te maken. Bovenstaand filmpje toont hoe eenvoudig. Dit kost veel minder geld, is 10 x lekkerder en je kunt er van alles lekkers aan toevoegen. Er zijn steeds meer varianten op de markt met smaakjes , zoals salted karamel, kokosnoot, chocolade en noten. Onthou: hoe meer gekkigheid, hoe meer additieven. Waaronder vooral suiker. Onnodig, want zelf maken scheelt je erg veel suikers. In mijn recept voor kokos pindakaas geef ik wat lekkere alternatieven om toe te voegen. Maak dus voortaan zelf je pindakaas, ook als je op vakantie gaat. Homemade pindakaas kun je namelijk gewoon meenemen, en hetzelfde bewaren als de potten uit de supermarkt.
Pindakaas is een ontzettend makkelijke manier om veel goede voedingsstoffen binnen te krijgen. Het bevat veel bouwstoffen en het is bovendien een perfecte aanvulling na het sporten. Mijn after sport koeken zijn hier een goed voorbeeld van. Pinda’s leveren, zeker in combinatie met een kaliumrijk voedingsmiddel, een snelle aanvulling na een intensieve work-out. Banaan en pindakaas zijn daarom beste maatjes. Een banaan , gedoopt in pindakaas na het sporten is daarom de ultieme snack.
Goed, de pinda is dus een heerlijke en gezonde snack, maar…..er zijn nogal wat variaties. welke moet je nu kiezen, als je er zoveel mogelijk gezonde voordelen uit wilt halen ??? Wel, om te beginnen is dat, om voor ONGEZOUTEN pinda’s te kiezen. Dat is niet alleen veel smaakvoller, maar ook stukken gezonder omdat er vrij veel zout wordt toegevoegd. En we weten allemaal inmiddels wel, dat ( een teveel aan ) zout niet heel erg gezond is voor ons. Ook zorgt het toegevoegde zout voor een enorme smaak-afremming van de pinda zelf. De zoute smaak overheerst, en omdat we voornamelijk gezouten pinda’s kunnen kopen, zijn we de zoute pindasmaak gewoon gaan vinden terwijl de ECHTE pinda smaak volledig wordt vernietigd. En dat is echt zonde. Want echte pinda’s smaken heerlijk.
Naast dat je voor ongezouten moet gaan, is het ook meest verstandig, om voor BIOLOGISCHE pinda’s te kiezen. Niet alleen komt het ook hier de smaak ten goede, ook hebben biologische pinda’s strengere eisen opgelegd gekregen in productie. En dit kan zeker een positieve invloed hebben op het risico aan ALFATOXINE ( klik HIER om daar alles over te lezen ) En dan hebben we ook nog het dilemma geroosterd of ongeroosterd. Ik prefereer ook hier ( juist ! ) vanwege de smaak om voor ongeroosterde pinda’s te gaan. industrieel worden pinda’s over het algemeen altijd geroosterd. Dit wordt gedaan voor een langere houdbaarheid, maar vooral voor meer smaak aan de pinda’s te geven. Dit, omdat de consument ongeroosterde en ongezouten pinda’s nogal ” flauw ” van smaak vinden. En hoe dat komt ? Juist. Omdat de industrie de consument aan zout heeft laten wennen en daardoor totaal geen ECHTE smaken meer herkennen. Industrieel bekeken zijn gezouten en geroosterde pinda’s aantrekkelijker omdat ze dan langer geconserveerd kunnen blijven wat de verkoop looptijd verlengt, wat meer winst oplevert. Probeer dus weer te wennen aan de echte smaak van pinda.
En dan hebben we tot slot nog het blancheren. als alles naar behoren verloopt, dus biologisch, worden pindaplanten in september / Oktober geoogst, waarna ze met de pinda’s omhoog worden gelegd, om goed uit te drogen tot een vochtgehalte van 10%. Zodra de planten worden geoogst, bevatten ze gemiddeld zo’n 50% vocht. Zodra de pinda’s volledig zijn gedroogd, worden ze gepeld en geblancheerd. Blanceren is dus eigenlijk het ontdoen van de velletjes. Je kunt bijvoorbeeld ook vlies-pinda’s kopen, of dop-pinda’s. Deze pinda’s worden niet geblancheerd. Door het blancheren ( wat overigens zeer kort gebeurt ) laten de vliesjes los, en blijft de pure, blanke pinda over. Voor de gezondheid zijn vlies-pinda’s het gezondste, maar veel consumenten vinden de vliesjes niet fijn, of krijgen er last van omdat de vliesjes minder goed verteerbaar zijn. Ook vinden consumenten vlies-pinda’s minder lekker omdat ze meer bitter zijn van smaak en de vliesjes vervelend tussen de tanden achter kan blijven. Vlies pinda’s hebben ook maar een zeer minuscule voorsprong qua gezonde voordelen, waardoor het eigenlijk niet heel erg veel uitmaakt. Het ligt vooral aan hoe de pinda wordt geproduceerd.
BIOLOGISCHE GEBLANCHEERDE PINDA’S KOPEN
het duurde even voordat het lukte, maar….eindelijk hebben we anno 2023 bij puur & fit onze eigen biologische geblancheerde pinda’s in-the-house, waar ik persoonlijk ontzettend blij mee ben, aangezien biologische / ongezouten pinda’s in regel vrij moeilijk zijn te vinden. De pinda’s komen uit Egypte waar ze op een zeer gecontroleerde wijze worden verbouwd, geplukt, gedroogd en geblancheerd. ze bevatten GEEN ZOUT, maar weg een gigantische hoeveelheid aan bruikbare eiwitten ( 25 gram / 100 gram )
KLIK HIER om te bestellen.
PINDA ALLERGIE
Van pindakaas tot pindasoep, van pindasaus tot satésaus……pinda’s worden in de voedselindustrie ontzettend veel gebruikt. Niet alleen in voor de hand liggende producten, maar ook in allerlei andere producten. Sommige mensen reageren allergisch op pinda’s. Pinda’s geven over het algemeen meer allergische reacties dan noten bij mensen. Een minimale hoeveelheid leidt bij sommige mensen al tot ernstige reacties. Ook lijkt pinda-allergie steeds vaker voor te komen.Ongeveer 0,5-1% van alle kinderen in westerse landen heeft pinda-allergie. De meeste kinderen (naar schatting 75%) groeien niet over deze allergie heen. Toch is het raadzaam om regelmatig opnieuw te testen of nog sprake is van pinda-allergie, zo om de paar jaar. Pinda is een akelig, mogelijk levensbedreigend allergeen en deze allergie komt veel voor. De hoeveelheid antistoffen tegen pinda in het bloed zijn geen harde maatstaf voor de ernst van de reacties. Bij kinderen wordt een hoeveelheid van 12 kU als een aanwijzing voor pinda-allergie gezien.Mensen die overgevoelig zijn voor pinda’s kunnen vaak ook geen soja en lupine verdragen. Ook kan het zijn dat mensen tevens allergisch zijn voor andere peulvruchten zoals erwten linzen en bonen. Pinda allergie kan ook als een kruisreactie met berkenpollen optreden. Sensibillisatie voor pinda-allergie gebeurt vaak via de huid ( denk aan kinderen met ernstig eczeem) Er moet daarom ook goed worden gelet op verzorgingsproducten, zoals zepen en badoliën.
Pinda’s kunnen vreselijke klachten geven. De meest voorkomende reacties na het eten van pinda’s zijn huidklachten, luchtwegklachten en angioedeem. Angioedeem kan over het gehele lichaam optreden waarbij vooral plaatselijke vochtophopingen in het gezicht zichtbaar worden. Met name onder de ogen, op de lippen en in de wangen 9 wangzakken) In het keelgebied kan levensbedreigend glottisoedeem ontstaan. Hierdoor kan de ademhaling ernstig worden belemmerd Luchtwegklschten als hoesten, niezen, piepende ademhaling, ontstoken neusslijmvlies, benauwdheid, astma en slijmvorming komen vaak voor bij een pinda allergie. Verdere, algemene reacties zijn:
– tintelingen in keel, wangen, tong
– lokale netelroos ( urticarla)
– diverse organen reacties
– zeer ernstige astma ( aanvallen)
– bloeddrukdaling leidend tot shock
Geen grapjes dus. Iedere hoeveelheid pinda’s kunnen klachten veroorzaken, dus ook twee of drie pinda’s. Onderschat dit niet. Stichting voedselallergie heeft een handige lijst gepubliceerd op de website met voedingsmiddelen waarin pinda is verwerkt:
( bron: Stichting Voedselallergie)
Het is vrij lastig, om pinda’s te mijden uit je voeding. Het zit niet alleen in heel veel voedingsmiddelen, ook komt er via kruisbesmetting erg veel in voedsel voor consumptie terecht. In erg veel fabrieken wordt er gewerkt met pinda’s, in dezelfde machines. Zo kan een fabriek waar pinda’s worden verpakt ook granen en pitten verpakken. Door gebruik van dezelfde machines en omgeving kan daarom nooit 100%worden gegarandeerd dat al deze producten vrij zijn van ( sporen ) pinda’s. Zoals je hebt kunnen lezen kunnen er al allergische reacties ontstaan zodra een patiënt maar een fractie ( spoortje) aan pinda’s binnenkrijgt.
We lezen vaak op verpakkingen, dat het product sporen kan bevatten. Dit is een vrijwillige vermelding, dergelijke vrijwillige vermeldingen hebben geen wettelijke status. Algemene eis is dat vrijwillige vermeldingen niet misleidend, verwarrend of dubbelzinnig mogen zijn.Bij in totaal 14 voedselallergenen moet op het etiket staan of ze voorkomen in het product. Dit zijn de voedselallergenen die de meeste overgevoeligheidsreacties veroorzaken, te weten:
ei
glutenbevattende granen
lupine
melk, inclusief lactose
mosterd
noten zoals amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten, paranoten, pistachenoten en macadamianoten
pinda
schaaldieren
selderij
sesamzaad
soja
sulfiet (in hoeveelheden van > 10 mg/kg)
vis
weekdieren
Pinda komt dus in dit rijtje voor. Sommige mensen kunnen redelijk tegen deze sporen, maar in veel gevallen geven deze sporen al klachten. Je begrijpt hoe ontzettend lastig het is voor een pinda-allergie patiënt om pindavrij voedsel te vinden. Net als bijvoorbeeld gluten zit het in ontzettend veel voedingsmiddelen.
Pinda vervanging
Om de mensen met een pinda allergie een beetje tegemoet te komen zijn er verschillende producten op de markt die pinda vervangt. De smaak wordt dan ook zoveel mogelijk nagebootst. Ook worden er vaak vele andere noten voor gebruikt, zoals cashewnoten en walnoten. Cashewnoten komen het meest dichtbij de originele pindasmaak.
Een poosje geleden ontdekte ik, dat geroosterde boekweitkorrels ( kasha) ook een heerlijke, pinda-achtige smaak geven. Ik bedacht daarom deze heerlijke variant op pinda ( saté ) saus zonder pinda’s en vetarm. KLIK HIER om naar het recept te gaan.
Cashewnoten zijn de beste vervangers voor pinda’s. Het voordeel is ook, dat ze exact hetzelfde zijn te verwerken als pinda’s. Je kunt pinda’s daarom 1:1 vervangen met cashewnoten.
Als ik zelf pinda s dop en daarvan pindakaasbrood van maak met als enige toevoeging olijfolie en een beetje honing is dit dan gezond om elke dag als brood te eten , wel met mate dus
ik ben een pindafan. Nu ik jouw artikel heb gelezen is mijn aandacht getrokken door de uitspraak over de anti nutriënten. Ik koop biologische pinda’s raw. deze rooster ik 20 minuten op 160 graden. is dit voldoende om deze anti nutriënten uit te schakelen?
Pinda’s , ik lees er nu de laatste tijd veel over, omdat ik mijn pinda verslaving niet kon begrijpen . Sinds ’n jaar of 2/3 jaar nu. Ben aangekomen , ’n paar kilo, maar voelde m’n energie terugkomen. Wonderbaarlijk na die lange overlevingsstrijd. Soms stond ik op , middenin de nacht omdat ik niet goed sliep, en at dan n kom pinda’s. Daarna slaap ik heerlijk. Héél veel gelezen, en het mysterie is opgelost ; pinda s bevatten heel veel tryptofaan, en veel serotonine, 2 stoffen die positief werken op het gemoed. Feelgoodfood dus. Pinda s bevatten ook heel veel eiwitten ; 26.5 / 27 gram per 100 gram , en vrij weinig koolhydraten. Maar vooral het fijne gevoel als je iedere dag pinda s eet. Om niet nog meer aan te komen qua gewicht eet ik nu 2 rijstwafels of snack a jack s, 35 kcal. en daarna pinda s ,of samen tegelijkertijd , dan zit ik met mn kcalorieen beter dan met pinda s alleen. Want die bevatten 610 kcalorieen per ons, en dat is dan maar een bakje.
Buiten Nederland, en in Indian toko’s
En soms marokaamse winkels, , kan ik gemakkelijk roze en rode vlies pinda’s vinden, maar wat is het verschil tussen de grote mooi uitziende roze vliespindas en net zo mooi rode vlies pinda’s?
Als ik zelf pinda s dop en daarvan pindakaasbrood van maak met als enige toevoeging olijfolie en een beetje honing is dit dan gezond om elke dag als brood te eten , wel met mate dus
Beste Monique,
ik ben een pindafan. Nu ik jouw artikel heb gelezen is mijn aandacht getrokken door de uitspraak over de anti nutriënten. Ik koop biologische pinda’s raw. deze rooster ik 20 minuten op 160 graden. is dit voldoende om deze anti nutriënten uit te schakelen?
B.v.d.
Pinda’s , ik lees er nu de laatste tijd veel over, omdat ik mijn pinda verslaving niet kon begrijpen . Sinds ’n jaar of 2/3 jaar nu. Ben aangekomen , ’n paar kilo, maar voelde m’n energie terugkomen. Wonderbaarlijk na die lange overlevingsstrijd. Soms stond ik op , middenin de nacht omdat ik niet goed sliep, en at dan n kom pinda’s. Daarna slaap ik heerlijk. Héél veel gelezen, en het mysterie is opgelost ; pinda s bevatten heel veel tryptofaan, en veel serotonine, 2 stoffen die positief werken op het gemoed. Feelgoodfood dus. Pinda s bevatten ook heel veel eiwitten ; 26.5 / 27 gram per 100 gram , en vrij weinig koolhydraten. Maar vooral het fijne gevoel als je iedere dag pinda s eet. Om niet nog meer aan te komen qua gewicht eet ik nu 2 rijstwafels of snack a jack s, 35 kcal. en daarna pinda s ,of samen tegelijkertijd , dan zit ik met mn kcalorieen beter dan met pinda s alleen. Want die bevatten 610 kcalorieen per ons, en dat is dan maar een bakje.
Waarom zijn gezouten pinda’s duurder dan ongezouten pinda’s
Buiten Nederland, en in Indian toko’s
En soms marokaamse winkels, , kan ik gemakkelijk roze en rode vlies pinda’s vinden, maar wat is het verschil tussen de grote mooi uitziende roze vliespindas en net zo mooi rode vlies pinda’s?
Super super lekker…rauwe stukjes rode paprika met wat pindakaas. En nu snel wat paprika’s kopen!